یارانه نان
چرا یارانه نان ؟
سوال اصلی که برای همه پیش می اید این است که چرا دولت ابتدا به سراغ یارانه نان و امنیت غذایی مردم رفته است؟
اولین موضوع، جنگ روسیه و اوکراین است. این دو کشور تقریبا ۴۰ درصد غلات دنیا و بیش از نصف روغن خوراکی جهان را تولید می‌کردند. با این جنگ، عرضه غلات و روغن از سوی این دو کشور به شدت کاهش یافته است. این سبب شده که ۴۰ درصد تجارت گندم و روغن، قفل شود و نتیجه آن افزایش بی‌سابقه قیمت روغن و گندم در همه جهان است.
هاشم‌زاده اضافه کرد: این گرانی جهانی به ایران هم رسیده و دولت تصمیم گرفت اصلاح ارز ۴۲۰۰ تومانی را به پایان ماه رمضان بیاندازد. دولت از ۱۲ اردیبهشت یارانه آرد صنف و صنعت را حذف کرد که طبیعی است اجرای آن به بعد از ماه رمضان می‌افتاد و عید فطر افزایش قیمت‌ها اعمال شده است.
هر کیسه آرد، لب مرز به قیمت یک میلیون تومان به فروش می رسد.
به دلیل جنگ بین اوکراین و روسیه قاچاق آرد بسیار زیاد شده است. هر کیسه آرد یارانه ای که نانوایی ها از دولت دریافت میکنند هزار تومان است در حالی که همین کیسه آرد، لب مرز بین هفتصد تا یک میلیون تومان به فروش می رسد. روغن هم همین وضعیت را دارد و روغن یارانه‌ای ایران در حال توزیع در افغانستان و ترکیه است. یعنی اگر کسی ۴۰ تن آرد به لب مرز ببرد بالای ۹۰۰ میلیون تومان سود می‌کند. این حاشیه سود به شدت جذاب است برای قاچاقچیان و اتفاقاتی که لب مرز در حال وقوع است این را تایید می کند.
مهدی هاشم زاده، کارشناس اقتصاد میگوید: آرد صنف و صنعت هم به طور یارانه‌ای بود که آن هم به شدت قاچاق می‌شد. از سوی دیگر ماکارونی هم با آرد یارانه‌ای تولید می‌شد و به طور گسترده صادرات قانونی می‌شد اما در واقع، حراج یارانه ارزی ایران به جیب کشورهای واردکننده بود. اگر یارانه نان سنتی را هم حذف نکنیم، آرد نانوایی‌های سنتی به صنف و صنعت قاچاق داخلی می‌شود.
انتقال تمام عواید حاصل از اصلاح یارانه ارزی به مردم
این کارشناس اضافه کرد: افزایش قیمت آرد موثرترین کار است که دولت انجام داده است و کار دولت برای اصلاح نظام یارانه‌ها کاملا درست و برعکس افرادی که کنار نشسته‌اند و غر می‌زنند، تصمیم دولت کاملا دقیق است اما نکته مهمی که باز هم اشاره شده، بحث انتقال تمام عواید حاصل از اصلاح یارانه ارزی به مردم است.
به گفته وی، در دو ماه اول امسال کل روغن و نان شهرهای مرزی کشورهای همسایه را ایران تامین کرده است و همه نیز از مسیر قاچاق بوده است. دولت برای توقف این انحراف بهترین تصمیم را گرفته است. با یارانه نقدی که دولت خواهد داد بعد از چند ماه رفاه نسبی به مردم خصوصا اقشار کم‌درآمد خواهد رسید.
هاشم‌زاده افزود: در همین چند ماه اخیر به میزان بسیار زیادی قاچاق آرد از مرزهای زمینی ترکیه و عراق داشتیم. در این شرایط بحرانی، یارانه دادن به نان فرانسوی و باگت در اوضاعی که در کشورهای همسایه قیمت آرد ۲۰ برابر ایران است، جز بازار صادرات این محصولات و عدم نفع عمومی برای مردم هیچ ثمری ندارد.
آیا قیمت نان تغییر پیدا می‌کند؟
مهران محرمیان معاون فناوری های وزارت بانک مرکزی گفت به جهت اتفاقاتی که در آن قرار گرفته‌ایم و دنیا با آن مواجه شده، لازم است در شیوه توزیع یارانه‌ها در کشور اصلاحات اساسی انجام دهیم البته این ضرورت شاید سال‌ها و دهه‌ها بود که وجود داشت و کارشناسان اقتصادی متذکر می‌شدند، اما عزم و اراده‌ای در دولت‌ها نبود.
در این دولت عزم و اراده ایجاد شده تا با اصلاحی که در شیوه توزیع یارانه‌ها اتفاق خواهد افتاد، یارانه را به صورت موثر به دست مردم و مصرف کنندگان کالا برسانیم.
اصلاً هر سیاست اصلاحی باید با سیاست اجتماعی ضمیمه شود یعنی اگر می‌خواهیم اصلاحاتی در توزیع یارانه‌ها انجام دهیم، شرط لازم و کافی این است که به سمت مردم و قدرت خرید مردم را لحاظ کرده باشیم که معمولاً اینگونه عمل می‌شد.
در سنوات گذشته به ویژه تجربه‌ای که در حوزه هدفمندی یارانه‌ها داشتیم معادل منابعی که ایجاد می‌شد یارانه بین مردم توزیع می‌شد.
برای اولین بار در کشور زیرساختی را آماده کرده ایم که برای حمایت از مصرف کنندگان نان است، که با کمک دوستانمان در بانک مرکزی و وزارتخانه‌های مختلف در حال پیاده‌سازی هستیم، علیرغم اینکه رانت را در زنجیره آرد و نان حذف می‌کنیم. مردم بدون هیچ‌گونه تغییری در فرآیند خریدشان و بدون تغییر در قیمت می‌توانند آن را استفاده کنند یعنی موضوعیت قاچاق را در این زنجیره از بین می‌بریم. علیرغم اینکه مردم آن کالا را با قیمت گرانترین نمی‌خرند، دولت در تلاش است تا بتوانیم کاری کنیم که مردم نان را نسبت به سال گذشته ارزان‌تر بخرند.
یارانه آرد چگونه پرداخت می شود ؟؟
با توجه به شمولیت خوبی که شبکه پرداخت دارد، مردم برای خرید های خرد و کلان از شبکه بانکی استفاده می کنند . ما زیرساختی را با همکارانمان در بانک مرکزی با همکاری وزارتخانه ها مختلف طراحی کرده ایم، به این ترتیب که وقتی خریدی انجام می‌شود با حالت عادی تفاوتی حاصل نمی‌شود.
اگر خریدی ایجاد شود که بر کالاهای اساسی یارانه به آنها تعلق می گیرد، در مرکز چک می‌شود که آیا آن شخص یارانه دارد یا خیر و طبیعتاً یک بخشی از هزینه از حساب شخصی کسر می‌شود و بخشی هم از حساب یارانه که برای این کار اختصاص داده شده است.
