زمان آغاز واردات خودرو
سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه مرحله اجرایی واردات خودرو عملاً از ابتدای مهرماه آغاز میشود، اعلام کرد واجدین شرایط واردات خودرو، تا ۱۹ شهریور ماه فرصت دارند درخواست خود را به دفتر صنایع خودرویی وزارت صمت تحویل دهند.
امید قالیباف با بیان این مطلب، اظهار کرد: آییننامه واردات خودرو سه گروه را شامل میشود که پس از ارسال درخواست در مهلت مقرر یاد شده که ۱۹ شهریور ماه در نظر گرفته شده است، حداکثر تا آخر شهریور ماه اسامی شرکتهای منتخب اعلام خواهد شد. پس از تایید و اعلام شرکتهایی که الزامات آییننامه واردات خودرو را با امتیاز بالاتری کسب کردهاند، واردات خودرو میتواند انجام شود.
جزئیات آیین نامه واردات خودرو
- واردات ماشین تنها برای خودروهای پایینتر از ۲۰ هزار یورو (فوب) مجاز است. البته اولویت با خودروهای کمتر از ۱۰ هزار یورو (فوب) است.
- تخلیه خودرو بدون ثبت سفارش و تخصیص ارز ممنوع است.
- ارزش گمرکی بر اساس ماده ۱۴ قانون امور گمرگی محاسبه میشود.
- خودروهای وارداتی تنها در بورس کالا عرضه میشوند.
- کارگروهی با مسئولیت وزارت صمت و عضویت وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه موظف است نرخ سود بازرگانی خودروهای وارداتی را بر حسب ارزش تعیین کند. نرخ سود که مابهالتفاوت قیمت پایه با قیمت پایانی در بورس کالا است، باید عادلانه باشد.
- کارگاه مذکور میتواند سود بازرگانی علیالحساب در زمان ترخیص و همچنین سود بازرگانی قطعی در زمان فروش را تعیین کند.
- وزارت صمت باید با هدف توسعه تولید خودروهای اقتصادی (حداکثر ۱۰ هزار یورو)، مشوقهای سرمایهگذاری و تولید را پیشبینی کند. همچنین وزارت صمت باید اقدامات مورد نیاز برای هدایت بخشی از واردات به سمت تولید و افزایش تولیدات داخلی را در دستور کار قرار دهد. برنامه تولیدات داخلی واردکنندگان موضوع این بند، باید توسط وزارت صمت تایید شود.
- واردات خودروهای سواری به صورت سرمایهگذاری خارجی (با تأیید سازمان سرمایهگذاری خارجی) تنها برای استفاده در شبکه حملونقل عمومی مجاز است.

نحوه خرید خودروهای وارداتی
همچنین طبق بند دوم این آییننامه، خودروهای وارداتی صرفا باید از طریق بورسکالا عرضه شود و قرار است کارگروهی با مسئولیت وزارت صنعت، وزارت اقتصاد و سازمان برنامه تشکیل شود تا نرخ سود بازرگانی خودروهایی که در بورس کالا عرضه میشود بهگونهای محاسبه شود که تفاوت قیمت پایه با قیمت پایانی، معادل یک سود عادلانه باشد؛ یعنی متقاضیان خودروهای وارداتی میتوانند این خودروها را فقط از طریق بورس کالا خریداری کنند و قیمت این خودروها در بورس کالا با یک سود عادلانه عرضه میشود.
بهزعم کارشناسان، تصمیم دولت برای عرضه خودروهای وارداتی در بورس کالا اقدام قابلتوجهی است که میتواند به شفافیت عرضه خودروهای وارداتی منجر شود، زیرا پیش از این بحثهای زیادی درباره نحوه تخصیص این خودروها به متقاضیان مطرح بود و برخی تحلیلگران معتقد بودند ممکن است در جریان فروش این خودروها رانتی از جهت سهمیهبندی به برخی متقاضیان اعطا شود.
عدم واردات خودروهای لوکس و دست دوم
فاطمی امین، وزیر صمت، درباره واردات خودرو و آییننامه واردات خودرو گفت:
- نکاتی مانند خدمات پس از فروش و لزوم انتقال فناوری در آییننامه واردات لحاظ شده است.
- واردات خودرو منحصر به خودروسازان نیست.
- الزامی درباره واردکنندگان خودرو کشورهای مبدا واردات خودرو وجود ندارد.
- واردات خودروهای لوکس و خودرو دست دوم انجام نخواهد شد.


تاثیر واردات بر بازار خودرو
درست از تابستان ۱۳۹۷ که واردات خودرو به کشور ممنوع شد، افزایش قیمت، نوسان قیمت خودروها اوج گرفت. از همان زمان بود که نه تنها قیمت خودروهای صفر و کارکرده خارجی، بلکه قیمت روز خودرو داخلی هم سر به فلک کشید و بازار را برهم ریخت.
در همان روزها هم بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار بر این باور بودند که اگر زمستان همان سال واردات از سر گرفته شود، تا حد زیادی از افزایش قیمتها جلوگیری میشود، اما واردات ماشین باز نشد که نشد و قیمتها هم روز به روز صعودی شد.
حالا اما به نظر میرسد با گذشت بیش از چهار سال از ممنوعیت واردات خودرو به کشور، شمارش معکوس برای باز شدن درهای ورود خودرو به کشور باز شده اما دیگر امیدی به بازگشت قیمتها به نرخهای قبلی نیست. چرا که علاوه بر افزایش چندبرابری قیمت خودروهای خارجی و داخلی، نرخ ارز، به نتیجه نرسیدن برجام و تورم نیز در این میان اثر گذار است و گویی دیگر کار از کار گذشته است.